Procedury postępowania w przypadku krzywdzenia dzieci opracowane dla Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Będkowie.

 

 

Celem polityki „Standardów Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem” jest zapewnienie uczniom Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Będkowie sprzyjających warunków do nauki oraz rozwoju (w atmosferze życzliwości, szacunku, akceptacji i bezpieczeństwa). Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracownika szkoły i innej osoby dorosłej z otoczenia dziecka jakiejkolwiek formy przemocy.

 

 

POLITYKA

 

Podstawa prawna: Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989r. (Dz. U. 1991 Nr 120 poz. 526        z późn. zm.)., Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie            (Dz. U. 2015 poz. 1390)., Ustawa z dnia 06 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. 2016 poz. 1749)., Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 2016 poz. 1822)., Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny        (Dz. U. 2017 poz. 459)., Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r. - Kodeks Karny (Dz. U. 2016, poz. 1137)., Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. 2016 poz. 922)., Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 2017 poz. 682), Ustawa z dnia 9 marca 2023r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 535).

 

Krzywdzenie dziecka to każde zamierzone lub niezamierzone działanie osoby dorosłej, które ujemnie wpływa na rozwój fizyczny lub psychiczny dziecka. (definicja Światowej Organizacji Zdrowia, WHO).

 

Obowiązkiem osoby, która dowiaduje się, że dziecko jest krzywdzone jest zatrzymanie krzywdzenia. Interwencja prawna w sytuacji krzywdzenia dziecka rozumiana jest jako powiadomienie odpowiednich instytucji: policji, prokuratury, sądu rodzinnego i nieletnich o przestępstwie lub zagrożeniu dobra dziecka, w celu podjęcia przez te instytucje działań w ramach swoich obowiązków służbowych. Działania te zapobiegną krzywdzeniu dziecka, spowodują wyciągnięcie odpowiedzialności w stosunku do sprawcy i wesprą dziecko i rodzinę w sytuacji kryzysu.

Rolę i zadania nauczycieli oraz szkolnych specjalistów w zakresie udzielania pomocy dziecku określa Ustawa o systemie oświaty, Ustawa Karta Nauczyciela, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”, Ustawa z dnia 9 marca 2023r o zmianie Ustawy                           o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, jak też Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.

Odpowiedzialność nauczycieli, wychowawców, innych pracowników pedagogicznych oraz pracowników niebędących nauczycielami za pomoc dzieciom krzywdzonym wynika również z innych przepisów prawa, m.in. Kodeksu postępowania karnego – art. 304, Kodeksu karnego – art.162, Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, art. 12, Kodeksu postępowania cywilnego –art. 572, Konwencji o Prawach Dziecka.

Zgodnie z Ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z 10 czerwca 2010 r. oraz     z dnia 9 marca 2023r. przemoc w rodzinie należy rozumieć jako:

“jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:

a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,

b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,

c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,

d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,

e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej; członków rodziny (przez określenie członek rodziny należy rozumieć osobę najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia              6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz.553, z późn. zm.), a także inną osobę wspólnie zamieszkującą lub gospodarującą), w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą”.

 

Wyróżnia się 5 podstawowych form krzywdzenia:

 

1.     Przemoc fizyczna

 

Przemoc, w wyniku której dziecko doznaje faktycznej fizycznej krzywdy lub jest nią

potencjalnie zagrożone. Krzywda ta następuje w wyniku działania bądź zaniechania

działania ze strony rodzica lub innej osoby odpowiedzialnej za dziecko lub ze strony

osoby, której dziecko ufa bądź która ma nad nim władzę. Nieprzypadkowe zranienie

polegające na przykład na: popychaniu, szarpaniu, policzkowaniu, szczypaniu, kopaniu, duszeniu, biciu otwartą ręką, pięścią lub przedmiotami, oblewaniu wrzątkiem lub substancjami żrącym, użyciu broni, ostrych narzędzi. Może być czynnością powtarzalną lub jednorazową.

 

Zauważalne symptomy przemocy fizycznej:

- ślady palców i przedmiotów na ciele dziecka

- okrągłe punktowe poparzenia

- opuchlizna, złamania, zwichnięcia

- skarpetkowe odparzenia

- siniaki w nietypowych miejscach ciała dziecka, np. okularowe w okolicy oczu.

 

Pośrednio obserwowanie zachowania dziecka:

● lęk przed rozebraniem się,

● lęk przed dotykiem drugiej osoby,

● strój nieadekwatny do pory roku i pogody (długie rękawy, kiedy jest ciepło),

● nadmierna apatia lub agresja,

● noszenie ciemnych okularów, także przy braku słońca.

 

Wzmożony nacisk na obserwację symptomów i zachowania dziecka, jeśli pracujemy     z uczniem niewerbalnym.

 

2.     Przemoc psychiczna

 

Chroniczna, niefizyczna, szkodliwa interakcja pomiędzy dzieckiem a osobą dorosłą,

obejmująca zarówno działania jak i zaniechania.

 

Formy przemocy psychicznej:

● Niedostępność emocjonalna,

● Zaniedbywanie emocjonalne,

● Relacja z dzieckiem oparta na wrogości, obwinianiu, oczernianiu, odrzucaniu,

● Nieodpowiedzialne rozwojowo lub niekonsekwentne interakcje z dzieckiem,

● Niedostrzeganie lub nieuznawanie indywidualności dziecka i granic psychicznych

 pomiędzy osobą dorosłą a dzieckiem.

 

Objawy przemocy psychicznej:

● zaburzenia mowy (wynikające z napięcia nerwowego),

● psychosomatyczne (bóle jelitowo– żołądkowe, bóle i zawroty głowy),

● moczenie i zanieczyszczanie się,

● bóle mięśni, nadmierna potliwość, zaburzenia snu,

● brak poczucia pewności siebie, niska samoocena, wycofanie,

● depresja, fobie, lęki,

● zachowanie destrukcyjne,

● kłopoty z kontrolą emocji,

● poczucie krzywdy i winy, nieufność do innych,

● problemy szkolne, zachowania agresywne w stosunku do innych osób.

 

3.     Wykorzystanie seksualne

 

Włączanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest ono w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, i/lub na którą nie jest odpowiednio dojrzałe rozwojowo i nie może się zgodzić w ważny prawnie sposób i/lub która jest niezgodna z normami prawnymi lub obyczajowymi, społecznymi. Z wykorzystaniem seksualnym mamy do czynienia, gdy taka aktywność (np. prezentowanie treści           o tematyce pornograficznej, robienie zdjęć lub filmów z udziałem dziecka bez odzieży, komentowanie dziecka w sposób erotyczny, proponowanie relacji intymnych, dotykanie w miejscach intymnych, zmuszanie do oglądania nagości i/lub dotykania przez dziecko, ocieranie, kontakty oralne) wystąpi między dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem a innym dzieckiem, jeśli te osoby ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w relacji opieki, zależności i władzy.

 

Konsekwencje przemocy seksualnej:

Somatyczne:

● infekcje dróg moczowo - płciowych bez podłoża organicznego,

● urazy zewnętrznych narządów płciowych: zaczerwienienia, otarcia naskórka,

   bolesność,

● urazy około odbytowe i pochwy,

● ból przy oddawaniu moczu czy kału, np. krwawe stolce, krwawienie z narządów

   rodnych,

● upławy,

● infekcje jamy ustnej,

● urazy ciała związane ze stosowaną przemocą fizyczną,

● infekcje przenoszone drogą płciową (np. weneryczne, grzybicze, HIV),

● niezrozumiałe pojawienie się dolegliwości somatycznych, np. bólów brzucha,           głowy,

● wymiotów, nudności, nietrzymanie kału i moczu,

● spadek apetytu,

● trudności związane z siedzeniem lub chodzeniem,

● przerwanie błony dziewiczej,

● ciąża.

 

Poznawcze, emocjonalne, behawioralne:

● zbytnia erotyzacja dziecka, znajomość zachowań seksualnych charakterystycznych  dla osób dorosłych,

● prowokacyjne zachowania seksualne zarówno w stosunku do dorosłych, jak              i  rówieśników,

● zachowania masturbacyjne,

● erotyczne rysunki lub zabawy dziecka,

● zaburzenia snu, lęki nocne, koszmary nocne,

● zaburzenia przyjmowania pokarmu,

● u małych dzieci zachowania o charakterze regresywnym, takie jak moczenie się,

   ssanie palca, kiwanie,

● izolowanie się, zamykanie się w sobie,

● lęki, strach, fobie, nerwice, depresje, przygnębienie, smutek,

● lęki związane z daną płcią, np. wobec rodzica danej płci,

● zachowania agresywne i (lub) autodestrukcyjne (próby samobójcze, samobójstwa),

● nadpobudliwość ruchowa,

● poczucie winy, krzywdy.

 

4.     Zaniedbywanie

 

Chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych           i psychicznych dziecka i/lub nierespektowanie jego podstawowych praw, powodujące

zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju. Do zaniedbywania dochodzi w relacji dziecka z osobą, która jest zobowiązana do opieki, wychowania, troski                i ochrony dziecka.

 

Objawy zaniedbania:

● częsta absencja w szkole lub przedszkolu,

● wagarowanie,

● brak przyborów szkolnych,

● ubiór nieadekwatny do pory roku,

● niedożywienie,

● zaniedbanie pod względem higienicznym i zdrowotnym (brudna skóra, rażąco    małych rozmiarów odzież, przewlekłe nieleczone choroby, nie zażywanie niezbędnych leków, koniecznych badań, zaburzony rozwój fizyczny),

● pozostawanie na dworze bez opieki w godzinach wieczornych i nocnych (zwłaszcza   młodsze dzieci),

● niedbanie o higienę snu i odpoczynku

● apatia, bierność.

 

 

5.     Przemoc w Sieci

Procedury postępowania w przypadku wystąpienia zjawiska cyberprzemocy wobec dziecka ze strony pracownika szkoły

·       Przedstawiciel personelu, do którego dotarła informacja próbuje ustalić okoliczności zdarzenia, zebrać dowody w postaci zrzutów ekranu, wiadomości, komentarzy, zdjęć, adresów stron internetowych. Zebrane materiały przekazywane są osobie wskazanej: koordynator Zespołu Reagowania w Kryzysie.

·       Informacja o zdarzeniu przekazywana jest do dyrektora szkoły, który podejmuje rozmowę ze wskazanym pracownikiem w celu wyjaśnienia okoliczności zdarzenia, w której uczestniczy pedagog lub psycholog szkolny i wychowawca ucznia, protokołujący przebieg spotkania.

·       Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony pedagoga, psychologa lub wychowawcy ucznia, osoba ta nie uczestniczy w spotkaniu.

·       Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony dyrektora szkoły, działania interwencyjne prowadzi osoba wskazana:  koordynator Zespołu Reagowania w Kryzysie.

·       Podczas spotkania omówiona zostaje sytuacja dziecka i zasadność podejrzeń, a także wypracowany zostaje sposób postępowania w tej sytuacji. W protokole ze spotkania zawarte zostają opracowane wnioski i postanowienia.

·       W przypadku potwierdzenia podejrzeń informuje się o zdarzeniu rodziców ucznia poszkodowanego oraz w zależności od kategorii zjawiska cyberprzemocy podejmuje się wobec sprawcy dalsze działania. Opracowywany jest plan wsparcia ucznia poszkodowanego, z którym zapoznawany jest uczeń i jego rodzice.

 

 Procedury postępowania w przypadku wystąpienia zjawiska cyberprzemocy wobec dziecka ze strony innego ucznia.

·       Przedstawiciel personelu, do którego dotarła informacja próbuje ustalić okoliczności zdarzenia, zebrać dowody w postaci zrzutów ekranu, wiadomości, komentarzy, zdjęć, adresów stron internetowych. Zebrane materiały przekazywane są osobie wskazanej: koordynator Zespołu Reagowania w Kryzysie., która wykonuje Kartę przebiegu interwencji.

·       O zdarzeniu poinformowany zostaje dyrektor szkoły.

·       Jeżeli zjawisko cyberprzemocy wystąpiło gdy sprawca przebywał poza szkołą, w dni wolne od zajęć lekcyjnych lub poza godzinami zajęć lekcyjnych, o zdarzeniu informowani są rodzice sprawcy. Wychowawca klasy do której uczęszcza poszkodowany, we współpracy z pedagogiem szkolnym/psychologiem przekazuje jego rodzicom informacje o okolicznościach zdarzenia i wskazuje dalsze  możliwości działania. Zdarzenie zostaje odnotowane w dzienniku elektronicznym.

·       Jeżeli zjawisko cyberprzemocy wystąpiło w czasie gdy sprawca przebywał na terenie szkoły, w godzinach lekcyjnych lub pod opieką nauczyciela (np. wycieczka szkolna) wychowawcy klasy sprawcy i poszkodowanego wraz z ich rodzicami oraz pedagogiem szkolnym/psychologiem oraz dyrektorem szkoły spotykają się w celu ustalenia dalszych działań w tej sprawie.

·       W zależności od okoliczności zdarzenia, jego charakteru podejmuje się wobec sprawcy dalsze działania. Jeżeli zjawisko cyberprzemocy wyczerpuje znamiona przestępstwa ściganego z urzędu dyrektor szkoły powiadamia odpowiednie służby (Policję/Prokuraturę). Jednocześnie opracowywany jest plan wsparcia ucznia poszkodowanego, z którym zapoznawany jest uczeń i jego rodzice.

 

 

Zebrana dokumentacja, dotycząca każdej z rozpatrywanych spraw, przechowywana jest w zamkniętej szafie w sekretariacie lub gabinecie pedagoga szkolnego do momentu ukończenia przez ucznia nauki w szkole.

 

Procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi w Internecie oraz utrwalonymi w innej formie

 

       I.          Niebezpieczne treści (materiały pornograficzne, promujące nienawiść, rasizm, ksenofobię, przemoc, zachowania autodestrukcyjne)

·     Treści nielegalne lub niezgodne z regulaminem danej strony zgłaszane są administratorom strony.

·     W przypadku zgłoszenia o dostępie do treści nieodpowiednich, administrator sieci ustala okoliczności zdarzenia, podejmując próbę ustalenia sprawcy i świadków incydentu, a także zabezpiecza dowody, konfiguruje zabezpieczenia sieci szkolnej, by na nowo zablokować dostęp do niewłaściwych treści. Z poczynionych ustaleń sporządza Kartę przebiegu interwencji.

·     Jeśli treści niebezpieczne dotyczą osób niezwiązanych ze szkołą, dyrektor zgłasza zdarzenie odpowiednim służbom (sądowi rodzinnemu lub Policji), przekazując zabezpieczone materiały.

·     Jeśli uczestnikami zdarzenia są uczniowie szkoły, ze sprawcą i ofiarą przeprowadzona jest rozmowa (oddzielnie) psychologa lub pedagoga szkolnego na temat emocji, jakie może budzić materiał, do jakich zachowań zachęca, omówione zostają także konsekwencje zdarzenia wynikających ze złamania statutu szkoły.

·     Powiadomieni zostają rodzice uczniów, których informuje się o poczynionych ustaleniach i dalszych działaniach szkoły (zastosowane kary statutowe/ środki oddziaływania wychowawczego, powiadomienie organów ścigania, wsparcie psychologiczno - pedagogiczne).

·     Współpraca z organami ścigania lub sądem rodzinnym obligatoryjnie musi zaistnieć w przypadku naruszenia zakazu rozpowszechniania materiałów pornograficznych z udziałem małoletniego (osoby poniżej 18 roku życia – art. 202 § 3 kodeksu karnego) oraz treści propagujących publicznie faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołujących do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych (art. 256 i art. 257 kodeksu karnego).

 

     II.          Ochrona wizerunku

·     W szkole na początku roku szkolnego pozyskiwane są pisemne zgody rodziców i uczniów na publikację wizerunku uczniów na potrzeby dokumentacji fotograficznej działań podejmowanych przez placówkę. W miarę możliwości fotografowane są grupy uczniów, a nie pojedyncze osoby.

·     Zdjęcia i nagrania nie są podpisywane informacjami identyfikującymi ucznia z imienia i nazwiska.

·     Nośniki analogowe zawierające zdjęcia i nagrania uczniów są przechowywane w zamkniętej na klucz szafce, a nośniki elektroniczne zawierające zdjęcia i nagrania są przechowywane w folderze chronionym z dostępem ograniczonym do osób uprawnionych przez instytucję u administratora sieci, przez okres wymagany przepisami prawa o archiwizacji.

·     Niedopuszczalne jest przechowywanie zdjęć i nagrań z wizerunkiem uczniów na nośnikach nieszyfrowanych lub mobilnych (telefonach komórkowych i pendrive).

 

   III.          Naruszenie prywatności

·     Informacja o zagrożeniu naruszeniem prywatności w szkole powinna zostać niezwłocznie przekazana administratorowi systemów informatycznych i dyrektorowi szkoły, którzy podejmują natychmiastowe działania w celu zabezpieczenia danych i ograniczenia dalszego dostępu do informacji niejawnych.

·     Następnie należy ustalić okoliczności zdarzenia, poprzez dokładne udokumentowanie pozyskanych informacji i skontaktować się z ekspertem ds. bezpieczeństwa cyfrowego w organie prowadzącym szkołę.

·     W przypadku poważniejszych zagrożeń i w sytuacji, gdy naruszenie prywatności jest spowodowane przez osoby spoza szkoły, należy nawiązać współpracę z organami ścigania.

·     Osoba wskazana: koordynator Zespołu Reagowania w Kryzysie powiadamia osoby dotknięte zdarzeniem (których dane osobowe wyciekły) o sytuacji, by podjęły indywidualne środki zaradcze.

 

   IV.          Cyberprzemoc

·     Uczeń, który stał się ofiarą lub świadkiem cyberprzemocy(wyśmiewania, poniżania uczestników społeczności szkolnej przy użyciu technologii cyfrowych, obraźliwych komentarzy, rozpowszechniania wizerunku, manipulowania zdjęciami itp.) na terenie szkoły w godzinach lekcyjnych oraz podczas wycieczek szkolnych powinien zgłosić sytuację do wychowawcy klasy lub pedagoga/psychologa szkolnego. Zgłoszenia może dokonać także świadek cyberprzemocy. Natomiast w przypadku gdy do cyberprzemocy doszło w innych okolicznościach decyzje o dalszym działaniu należą do rodziców ucznia.

·     Przedstawiciel personelu, do którego dotarła informacja próbuje ustalić okoliczności zdarzenia, zebrać dowody w postaci zrzutów ekranu, wiadomości, komentarzy, zdjęć, adresów stron internetowych. Zebrane materiały przekazywane są osobie wskazanej: koordynator Zespołu Reagowania w Kryzysie, która wykonuje Kartę przebiegu interwencji.

·     O zdarzeniu poinformowani zostają rodzice, którzy wspólnie z administratorem sieci i koordynatorem ds. Standardów ustalają, czy sytuacja wymaga powiadomienia organów ścigania i czy odpowiedzialnym za to będzie rodzic czy szkoła.

·     Pedagog/ psycholog szkolny udziela pomocy psychologiczno – pedagogicznej ofierze, wyjaśniając również rolę szkoły w przeciwdziałaniu zjawisku cyberprzemocy i kolejne etapy postępowania szkoły.

·     Jeśli sprawcą jest uczeń szkoły, pedagog lub psycholog szkolny powinien przeprowadzić z nim rozmowę, w wyniku której ustali, czy istnieją przesłanki do zgłoszenia sprawy do sądu rodzinnego lub Policji (przestępstwa ścigane z urzędu), czy wystarczające będzie zastosowanie kar statutowych/ środków oddziaływania wychowawczego.

 

     V.          Fake news

·       Włączenie zagadnienia dezinformacji do tematów działalności profilaktycznej, w tym ramach realizacji zajęć z informatyki, celem wspierania umiejętności medialnych.

·     Prowadzenie kontroli mediów społecznościowych pod względem działań mających na celu ograniczenie rozpowszechniania fake newsów oraz sprawdzanie publikowanych w sieci treści.

·     Reagowanie na potencjalne zagrożenie – prostowanie informacji, zgłaszanie administratorowi strony, jeśli treści są nielegalne lub niezgodne z regulaminem.

 

 

 

PERSONEL

 

Niniejszy dokument reguluje zasady postępowania pracowników Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Będkowie (zwanych dalej pracownikami szkoły) w przypadku zapobiegania działaniom krzywdzących dziecko.

 

Zasady bezpiecznej relacji dorosły-dziecko

1. W procesie rekrutacyjnym na stanowisko pracownika szkoły niezbędne jest dostarczenie

dokumentów o niekaralności, o niestosowaniu przemocy seksualnej, oraz podpisanie zgody dot. „Standardów Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem”.

2. Pracownicy dbają o bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole, są uważni na sytuacje

    związane z zagrożeniem zdrowia i życia, sprawdzają samopoczucie dziecka.

3. Pracownicy nieustannie poszerzają swoją wiedzę i doskonalą umiejętności pomocowe dot.

pracy z dziećmi, w tym z dziećmi z zaburzeniami rozwojowymi i niepełnosprawnościami. Profesjonalne podejście do pracy zespołowej, tworzącej całościowe spojrzenie na człowieka (uwzględnianie umiejętności rozwojowych dzieci, również tych wynikających                             z niepełnosprawności).

4. Nauczyciele organizują zajęcia zapewniające dzieciom wszechstronny rozwój, zadania

    i działania dostosowane są do potrzeb i możliwości poszczególnych dzieci.

5. Pracownicy towarzyszą dzieciom w sytuacjach trudnych, wspierają w poszukiwaniu      rozwiązań.

6. Pracownicy podejmują działania wychowawcze mające na celu kształtowanie prawidłowych postaw – wyrażania emocji w sposób nie krzywdzący innych, niwelowanie

     zachowań agresywnych, promowanie zasad życzliwych, opartych na szacunku interakcjach.

7. Dzieci zostaną zapoznane z zasadami regulującymi funkcjonowanie grupy uwzględniającymi prawa dziecka (tworzenie kontraktu klasowego uwzględniającego wartości szkoły zgodne ze Standardami Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem).

8. Pozytywne zachowania dzieci wzmacniane są poprzez nagradzanie: słowne (pochwała

    indywidualna, pochwała w obecności dzieci), indywidualne systemy motywacyjne

9. W każdej sytuacji dziecko jest informowane o konsekwencji zachowania i możliwych działaniach naprawczych.

10. Niedopuszczalne są zachowania z obszarów przemocowych: cielesne (szarpanie, bicie,

popychanie), słowne (wyzywanie, wyśmiewanie), zmuszanie, negowanie uczuć.

11. Bezpośredni kontakt z dzieckiem oparty jest na poszanowaniu intymności dziecka. Zasady

bezpośredniego kontaktu z dzieckiem ustalane są z rodzicami, opiekunem prawnym        z poszanowaniem zdania obu stron. W zgodzie z tworzonymi indywidualnie programami

interwencyjnymi w przypadku zachowań trudnych, uwzględniającymi bezpieczeństwo

dziecka i otoczenia. W szczególnych uzasadnionych przypadkach uzasadnione jest użycie siły przez pracownika szkoły w celu przerwania zachowań ucznia, które zagrażają życiu i zdrowiu jego samego lub innych uczniów. Jednocześnie szkoła dba o nietykalność cielesną uczniów.

12. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek zagrożeń bezpieczeństwa każdy pracownik jest

       zobowiązany, w miarę możliwości im przeciwdziałać oraz natychmiast powiadomić o nich

      dyrektora placówki bądź pedagoga szkolnego.

13. Dyrektor szkoły prowadzi okresową ewaluację swoich pracowników w celu zapobiegania

      krzywdzeniu dzieci (obserwacje uczestniczące, hospitacje).

14. Pracownicy szkoły w codziennych kontaktach z dziećmi kierują się szacunkiem,   akceptacją i życzliwością rozumianymi jako:

● osoba dorosła uwzględnia indywidualne potrzeby dziecka,

● osoba dorosła zwraca się do dziecka językiem zrozumiałym i empatycznym,

● osoba dorosła nie wyraża krytycznych, ośmieszających opinii, uwag i sądów wobec dziecka   oraz jego zachowań, jest uważna na konteksty sytuacyjne i nie rozmawia z innymi pracownikami o uczniach szkoły przy innych dzieciach

● osoba dorosła w żaden sposób nie dyskryminuje dziecka,

● osoba dorosła nie przekazuje informacji na temat funkcjonowania dziecka i jego zachowań  jego Rodzicom w obecności dziecka lub innych Rodziców,

● osoba dorosła nie wykorzystuje przewagi fizycznej wobec dziecka (nie bije, nie szarpie, nie stosuje siły fizycznej),

● osoba dorosła nie wykorzystuje przewagi statutowej, swojej rangi nauczyciela i nie nadużywa możliwości karania dziecka ocenami niedostatecznymi, uwagami z zachowania, nie szantażuje dziecka możliwością wpisania negatywnej oceny, uwagi,

● osoba dorosła dostosowuje wymagania edukacyjne do aktualnych możliwości dziecka

   i wspiera go w samodzielnej realizacji,

● osoba dorosła nie publikuje wizerunku dziecka na swoich mediach społecznościowych,

● osoba dorosła bezwzględnie chroni danych osobowych dziecka, w tym przede wszystkim nie ujawnia jego diagnozy, nie rozmawia z innymi rodzicami na temat sytuacji rodzinnej, materialnej, czy zdrowotnej dziecka, czy członków jego rodziny,

● osoba dorosła nie przekazuje bez zgody Rodziców/prawnych opiekunów dziecka, informacji na temat: adopcji, przysposobienia, stwierdzonej niepełnosprawności dziecka,

● osoba dorosła zaprasza dziecko do życzliwego kontaktu opierającego się na obustronnym poszanowaniu granic osobistych, budując profesjonalną relację zgodną z obyczajowością (inne zachowania opiekuńcze wynikające ze statutu rodzica, inne od niespokrewnionej osoby dorosłej pełniącej funkcję wychowawczą).

 

PROCEDURY

 

W przypadku zgłoszenia krzywdzenia przez dziecko, pracownika szkoły i/lub osoby dorosłej

z otoczenia dziecka podejmujemy działania interwencyjne:

 

Pierwszy krok:

poinformowanie osób powołanych do Szkolnego Zespołu Reagowania w Kryzysie, którego członkami są:

 

1.     Dyrektor/ wicedyrektor (A. Szklarek/R. Rechcińska)

2.     Pedagog szkolny – koordynator zespołu (J Ozga)

3.     Pedagog specjalny (A. Habram)

4.     Logopeda (M. Caban)

5.     Terapeuta pedagogiczny (A. Misio)

6.     Terapeuta pedagogiczny (A. Chrustowska)

7.     Ewa Skorupska

8.     Alina Walicka

Uczestnicy wyżej wymienionego Zespołu są zobowiązani do uruchomienia profesjonalnej relacji pomocowej, polegającej na zapewnieniu bezpieczeństwa dziecka           i poszanowaniu jego godności. Działania Zespołu pozostają w zgodzie z aktualnie obowiązującymi przepisami. Taką sytuację należy odnotować w rejestrze zdarzeń podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenie małoletniego (zał.) oraz sporządzić protokół interwencji (zał.)

Równolegle z poinformowaniem Zespołu prowadzona jest rzetelna diagnoza sytuacji, polegająca na uzyskaniu jak najpełniejszych odpowiedzi w postaci sporządzenia notatki ze

zdarzenia.

 

Pierwszy krok: Wywiad nakierowany na dostarczenie informacji:

Kto krzywdzi dziecko?

Co się wydarzyło?

Dlaczego mnie to niepokoi?

Jakie są formy krzywdzenia?

Gdzie i kiedy ma miejsce krzywdzenie (szkoła, dom, inne)

Od jak dawna trwa krzywdzenie?

Jak często dochodzi do krzywdzenia?

Jak intensywne jest krzywdzenie? (czas trwania, częstotliwość, jaki jest obraz/siła obrażeń)

Jak krzywdzenie wpływa na dziecko?

Co wiem o dziecku – jakie potrzeby ma dziecko? (choroby i zaburzenia współistniejące)

Jak dziecko funkcjonuje w sytuacji krzywdzenia?

Czy ktoś jeszcze wie o krzywdzeniu?

Czy były już podejmowane próby pomocy dziecku? Jaki przyniosły efekt?

Czy w środowisku rodzinnym jest osoba dorosła wspierająca dziecko?

Jak ja mogę pomóc dziecku?

Kto jeszcze może pomóc dziecku – jakie instytucje mogę zaangażować?

 

Drugi krok: ZABEZPIECZENIE.

Konieczne jest zbadanie bezpieczeństwa dziecka.

Jeśli w danym momencie bezpośrednio zagrożone jest życie lub zdrowie dziecka, nasze działanie musi się skupić na bezpośredniej ochronie dziecka i zakładać działania mające na celu natychmiastowe wyjęcie dziecka z rodziny lub odseparowanie od pracownika szkoły, u którego jest podejrzenie krzywdzenia.

 

Interwencyjne telefony: policja, pogotowie. Dyrektor szkoły lub upoważniony przez niego

pracownik powiadamia policję, wydział rodzinny i nieletnich sądu rejonowego oraz prokuraturę rejonową o popełnieniu przestępstwa. Równolegle powiadamia pracownika socjalnego w rejonie.

 

Działania interwencyjne Szkolnego Zespołu Reagowania w Kryzysie mogą być realizowane

w ramach trzech ścieżek:

● karnej (zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa)

● cywilnej (wniosek o wgląd w sytuację rodzinną dziecka, uruchomienie procedury   Niebieskiej Karty (przemoc domowa))

● dyscyplinarnej (względem stosowania przemocy przez pracownika szkoły)

 

Interwencję karną należy podjąć w przypadku przestępczości na szkodę małoletnich:

● Przeciwko wolności seksualnej i obyczajowości np. zgwałcenie, wykorzystanie seksualne,  prezentowanie pornografii,

● Przeciwko rodzinie i opiece np. znęcanie się, porzucenie, uprowadzenie,

● Przeciwko wolności np. groźba karalna, nękanie, naruszenie intymności seksualnej,

● Przeciwko życiu i zdrowiu np. ciężki uszczerbek na zdrowiu, pobicie,

● Przeciwko czci i nietykalności cielesnej np. zniewaga, zniesławienie

 

Wzór zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwie w załączniku.

Wniosek o wgląd w sytuację rodzinną dziecka -przykładowy dokument w załączniku nr. 1.

 

Gdy sąd rodzinny uzna, że dobro dziecka jest zagrożone, może wydać odpowiednie zarządzenia:

zobowiązać rodziców do:

● współpracy z asystentem rodziny,

● uczestniczenia w warsztatach umiejętności wychowawczych,

● skierowania małoletniego do placówki wsparcia dziennego,

● rozpoczęcia terapii rodzinnej, poradnictwa,

● umieszczenia małoletniego w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, zakładzie rehabilitacji leczniczej,

● nadzoru kuratora.

 

Interwencja do sądu rodzinnego podejmowana jest wtedy, kiedy wyczerpują się nam środki

współpracy z rodziną lub rodzice nie podejmują działań na rzecz dziecka zgodnie                      z zaleceniami i wskazówkami.

 

Wszczęcie procedury Niebieskiej Karty

W przypadku podejrzenia przemocy domowej pracownik szkoły (wychowawca, pedagog szkolny) przeprowadza rozmowę z uczniem (w przypadku ucznia nie komunikującego się werbalnie od razu zgłasza sprawę Szkolnemu Zespołowi Reagowania w Kryzysie).

Rozmowa dotyczy: podtrzymywania relacji opartej na zaufaniu, udzielaniu informacji               o dalszych krokach, braku zgody na bicie, dotykania bez zgody dziecka. Nazywanie, że to poważna sprawa, która wymaga pomocy innych, zaufanych osób, np. pedagoga szkolnego. Informuje również o konieczności kontaktu z rodzicami, gwarantując dziecku bezpieczeństwo.

Samodzielnie i/lub wraz z członkiem Zespołu wypełnia formularz Niebieskiej Karty.                (w załączniku).

Uprawnienia do wypełnienia formularza mają: policjant, pracownik OPS, pracownik ochrony

zdrowia, pracownik oświaty, członek Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

 

W przypadku stwierdzenia, że problem krzywdzenia nie wymaga sięgnięcia po środki represji

karnej wobec rodziny i izolowania od niej dziecka i że możliwa jest współpraca z rodzicami:

1. Wezwania do szkoły rodziców/opiekunów prawnych ucznia na spotkanie zespołu interdyscyplinarnego (wychowawca, pedagog szkolny/psycholog, dyrektor)

2. Zawiera z rodzicami kontrakt o współpracy na rzecz poprawy sytuacji dziecka i rodziny.

3. Podejmuje działania wynikające z potrzeb dziecka i rodziny w kierunku:

- wzmocnienia dziecka, udzielenia wsparcia w sytuacji kryzysowej i traumatycznej  poprzez  zapewnienie mu pomocy psychologiczno- pedagogicznej na terenie szkoły,

- wspierania rodziny poprzez kierowanie do instytucji oferujących np. poradnictwo, konsultacje psychologiczne, terapię uzależnień, terapię dla sprawców przemocy, grupy wsparcia, warsztaty umiejętności wychowawczych,

- pomocy w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych poprzez zastosowanie procedur mediacyjnych bądź kierowanie do mediatorów,

- zabezpieczenia socjalnego poprzez kierowanie do instytucji oferujących: poradnictwo           i warsztaty w zakresie metod poszukiwania prac, zorganizowani pomocy finansowej, rzeczowej, ciepłego posiłku w szkole itp.

4. Rodzice zostają poinformowani o podjęciu interwencji założenia „Niebieskiej Karty”.

    Przekazanie formularza NIEBIESKA KARTA-B.

5. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub odmawiają podjęcia działań proponowanych przez szkołę pedagog szkolny upoważniony przez dyrektora szkoły składa niezwłocznie zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do Policji, Prokuratury lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do Sądu Rodzinnego i Nieletnich.

 

W SYTUACJI, GDY DZIECKO JEST KRZYWDZONE, DYSKRYMINOWANE NA TERENIE SZKOŁY PRZEZ PRACOWNIKA LUB INNĄ OSOBĘ DOROSŁĄ

1. Każdy pracownik szkoły, który zauważy negatywne zachowania innego pracownika w stosunku do dziecka, ma obowiązek interwencji. Informuje o braku zgody na takie zachowanie, działanie i zgłasza sytuację osobie powołanej w Szkolnym Zespole Reagowania w Kryzysie. Powołane osoby przeprowadzają rozmowę z dzieckiem i osobami posiadającymi znaczące informacje w tej sprawie. Sporządzony jest opis sytuacji (notatka służbowa).

2. Pedagog/psycholog szkolny opracowuje plan pomocy dziecku, z którym zapoznaje dyrektora szkoły i wychowawcę klasy.

3. Dyrektor szkoły oraz pedagog/psycholog szkolny wdrażają działania pomocowe i profilaktyczne i monitorują je.

4. Dyrektor Szkoły przeprowadza osobne rozmowy z pracownikiem i dzieckiem oraz jego rodzicami/opiekunem prawnym. Zapisuje, wraz z pracownikiem kontrakt eliminujący nieodpowiednie zachowania. Ustala plan pomocy dziecku.

5. Dyrektor, jeśli podejrzewa popełnienie przestępstwa oprócz w/w wszczyna procedury zewnętrzne: zawiadamia policję, prokuraturę lub Kuratorium w celu rozpoczęcia postępowania dyscyplinarnego

6. Gdy zaplanowane działania nie przyniosą rezultatu dyrektor podejmuje działania wynikające z Kodeksu Pracy.

 

 

EWALUACJA/ MONITORING

 

Ocena podejmowanych działań interwencyjnych, w przypadku zawiadomienia                          o przestępstwie placówka ma prawo do uzyskania informacji o wszczęciu albo odmowie postępowania. Istnieje możliwość zgłoszenia zażalenia na bezczynności, bieżący kontakt          z instytucjami, które zostały powołane we wcześniejszych etapach interwencji (OPS, policja,

kurator, asystent rodziny)

 

1. Dyrektor szkoły wyznacza osobę odpowiedzialną za „Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem” i powierza jej nadzór nad jej realizacją oraz prowadzenia rejestru spraw dotyczących krzywdzenia.

2. Bieżąca wymiana informacji o rozwoju podejmowanych działań interwencyjnych w szkolnym zespole interdyscyplinarnym (wychowawcy, specjaliści pracujący z dzieckiem, pozostałe osoby współpracujące z dzieckiem i jego rodziną).

3. Szkoła oferuje rodzicom edukację w zakresie wychowania dzieci bez przemocy oraz ochrony ich przed przemocą i wykorzystywaniem. Organizowanie regularnych, cyklicznych spotkań z rodzicami.

4. Cykliczne hospitacje w grupach klasowych, indywidualne rozmowy z dyrekcją, pedagogiem/psychologiem szkolnym.

 

Zasady i sposób udostępniania personelowi, małoletnim i ich opiekunom polityki do zaznajomienia i stosowania oraz zasady aktualizacji i przeglądu Standardów

 

1.   Wszelkie procedury i dokumenty związane z wprowadzeniem Standardów są udostępniane personelowi, małoletnim i ich rodzicom podczas zapoznawania i zobowiązania do stosowania (zgodnie z poniższymi zasadami), a następnie na żądanie w dowolnym momencie. Dokumenty te można również znaleźć na stronie internetowej szkoły pod adresem:

2.   Wersja uproszczona Standardów (dla małoletnich) dostępna jest na tablicach ogłoszeń,             w pokoju nauczycielskim, w gabinecie pedagoga i psychologa szkolnego oraz pracowniach szkolnych.

3.   Każdy pracownik ma obowiązek zapoznać się ze Standardami po zawarciu umowy o pracę, a fakt zapoznania się i przyjęcia do stosowania poświadcza podpisem na liście dostępnej w dziale kadr oraz poprzez złożenie do akt osobowych oświadczenia. Pracownicy już zatrudnieni poświadczają zapoznanie się z treścią Standardów w momencie wejścia ich                w życie.

4.   Rodzice/opiekunowie uczniów zapoznawani są ze Standardami podczas zebrań z rodzicami, każdorazowo na początku roku szkolnego, przy czym pierwsze zapoznanie nastąpi niezwłocznie po opracowaniu i wprowadzeniu Standardów, nie później niż w ciągu 30 dni. Zapoznanie się z wyżej wymienionymi dokumentami każda osoba potwierdza swoim podpisem, złożonym na oświadczeniu dostarczonym do wychowawcy klasy, w przypadku nieobecności rodzica na wywiadówce - w ciągu 7 dni od otrzymania.

5.   Uczniowie zapoznawani są ze Standardami podczas jednych z zajęć z wychowawcą realizowanych w miesiącu wrześniu każdego roku, przy czym pierwsze zapoznanie nastąpi niezwłocznie po opracowaniu i wprowadzeniu Standardów, nie później niż w ciągu 30 dni.  Za potwierdzenie faktu zaznajomienia się z dokumentami służy lista obecności na zajęciach, podczas których te procedury były omawiane. Uczniowie nieobecni potwierdzają fakt zapoznania się ze Standardami niezwłocznie po powrocie do szkoły.

 

 

 

Przepisy końcowe

 

1.   Standardy wchodzą w życie z dniem ogłoszenia zarządzenia.

2.   Ogłoszenie następuje poprzez zamieszczenie Standardów na stronie internetowej szkoły, wywieszenie na tablicy ogłoszeń i w gabinecie pedagoga, również w wersji skróconej przeznaczonej dla małoletnich.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zał. 1

pieczątka szkoły                                                                                       Będków,.................

 

 

 

 

 

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz.………. (dane i pełny adres sądu)

 

 

 

Zespół Szkolno-Przedszkolny

ul. Reymonta11

97-319 Będków

 

 

 

 

WNIOSEK O WGLĄD W SYTUACJĘ RODZINNĄ DZIECKA

 

Niniejszym wnoszę o wgląd w sytuację małoletniego…………………….………………………………………

urodzonego…………………………………… w ……………………………., zamieszkałego w ………………… przy

ulicy……………………

 

 

 

UZASADNIENIE

 

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

 

 

 

 

 

 

 

Zał. 2

pieczątka szkoły                                                                                           Będków, dnia……

 

 

 

 

Prokuratura Rejonowa

W Tomaszowie Maz.

ul. Mościckiego 9

97-200 Tomaszów Maz.

 

 

 

 

ZAWIADOMIENIE O MOŻLIWOŚCI POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA

 

Niniejszym jako ………………….., zawiadamiam o możliwości popełnienia przestępstwa z art…. KK…. na szkodę ucznia tut. Szkoły, tj. małoletniego……………………….……………………………………………

urodzonego dnia……………. w ……………….., zamieszkałego w ………………

 

 

przez:

Dane sprawcy przemocy

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zał. Nr 3

Protokół interwencji w przypadku zastosowania procedur podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego

 

1.     Data i miejsce sporządzenia dokumentu
2.     Małoletni, wobec którego zachodzi podejrzenie krzywdzenia lub krzywdzenie
3.     Osoba stwierdzająca wystąpienie podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenie małoletniego
4.     Data podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego, miejsce
5.     Osoba/osoby podejrzane o krzywdzenie lub krzywdzące małoletniego
6.     Osoba/osoby podejrzane o krzywdzenie lub krzywdzące małoletniego
7.     Opis rodzaju krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego
8.     Osoby i instytucje, które zostały powiadomione, w tym formy interwencji m.in.: powiadomienie pomocy społecznej, policji, sądu rodzinnego, uruchomienie procedury Niebieskie Karty)
9.     Data i opis udzielonej pomocy, formy otoczenia opieką małoletniego bezpośrednio po stwierdzeniu lub podejrzeniu incydentu, w tym we współpracy z koordynatorem, wychowawcą i nauczycielami specjalistami (psychologiem, pedagogiem, pedagogiem specjalnym wg potrzeb małoletniego), informacje o ewentualnym powiadomieniu pogotowia, policji, stwierdzeniu konieczności badania lekarskiego
10.  Informacja ze spotkania z rodzicami
11.  Zaplanowana pomoc psychologiczno-pedagogiczna (małoletniemu, jego rodzicom, innym uczniom – jeżeli byli np. świadkami incydentu) zespołu nauczycieli i specjalistów pracujących z uczniem, w tym we współpracy z instytucjami zewnętrznymi, informacja o zgodnie rodziców na udzielanie ww. formy pomocy małoletniemu. Działania w przypadku braku współpracy ze strony rodziców
12.  Informacje na temat efektów podjętych interwencji, w tym we współpracy z instytucjami zewnętrznymi oraz pomocy udzielonej uczniowi przez jednostkę (dokumentację pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym efektywność jej udzielania należy przechowywać w indywidualnej teczce ucznia)
13.  Imiona i nazwiska oraz czytelne podpisy osób sporządzających protokół

Zał. Nr 4.

Rejestr zdarzeń podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich

L.p.	Imię i nazwisko małoletniego, klasa	Data i miejsce interwencji, osoba interweniująca	Rodzaj krzywdzenia, osoba krzywdząca lub podejrzana o krzywdzenie małoletniego	Zastosowane procedury i formy pomocy małoletniemu	Powiadomione osoby, instytucje, organy zewnętrzne	Uwagi	Podpis dyrektora
1.
2.
3.
4.